Informacje liturgiczno-duszpasterskie związane z przeżywaniem Wielkiego Tygodnia i oktawy Zmartwychwstania Pańskiego

Od V Niedzieli Wielkiego Postu można zachować zwyczaj zasłaniania krzyży i obrazów. Krzyże są zasłonięte do końca liturgii Wielkiego Piątku. Obrazy do początku liturgii Wigilii Paschalnej.

 

WIELKI CZWARTEK

1.    Msza św. Krzyżma będzie sprawowana w kościele archikatedralnym o godz. 10.00. Wszyscy kapłani zaproszeni są do udziału w koncelebrze. Proszę zabrać ze sobą alby. Wzorem lat ubiegłych do udziału w liturgii zaproszeni są nadzwyczajni szafarze Komunii św.
2.    Zgodnie z najdawniejszą tradycją Kościoła, tego dnia nie wolno celebrować Mszy św. bez udziału ludu (Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego nr 199; dalej OWMR).
3.    Msza św. Wieczerzy Pańskiej powinna być sprawowana w porze najbardziej odpowiedniej dla całej wspólnoty parafialnej, podczas niej wszyscy kapłani i posługujący wypełniają właściwe sobie funkcje. Po homilii możne się odbyć obrzęd umycia nóg.
4.    Komunii św. można udzielać wiernym tylko w czasie Mszy św. Osobom chorym można zanieść o każdej porze dnia przypominając o dniu ustanowienia Najświętszego Sakramentu oraz zachęcić do duchowej łączności z wieczorną Mszą św. (np. przez transmisję radiową).
5.    Odpust zupełny może uzyskać każdy wierny, który pobożnie odmówi przed uroczyście wystawionym Najświętszym Sakramentem strofy: Przed tak wielkim Sakramentem… (Enchiridion indulgentarium 7 § 1, nr 2; dalej: EI).
6.    Po zakończeniu liturgii obnaża się ołtarz i jeśli to możliwe wynosi się krzyże, te które pozostają w kościele, jeśli wcześniej to nie zostało zrobione, należy zasłonić
7.    Uczestniczący we Mszy św. wieczornej nie mają obowiązku sprawowania Nieszporów.
8.    Należy wiernych zachęcić do adoracji Najświętszego Sakramentu.

 

WIELKI PIĄTEK

1.    Zgodnie ze starożytną tradycją w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę Kościół nie sprawuje Eucharystii. (Mszał Rzymski s. 133 nr 1; dalej: MR)
2.    O godz. 9.00 w kościele archikatedralnym sprawowana jest Liturgia Godzin, w której uczestniczy Kapituła Archikatedralna.
3.    Liturgia wielkopiątkowa winna być celebrowana w godzinach popołudniowych, zwykle ok. godz. 15.00, chyba że racje duszpasterskie wymagają rozpoczęcia liturgii o późniejszej porze. Liturgia składa się z czterech części: liturgii słowa, adoracji Krzyża, Komunii św. i przeniesienia Najświętszego Sakramentu do Grobu Pańskiego. (MR s. 133 nr 3)
4.    W liturgii uczestniczą wszyscy kapłani ubrani w alby lub komże i stuły w kolorze czerwonym. (Caeremoniale Episcoporum nr 315a; dalej: CE)
5.    Ołtarz winien być zupełnie pusty: bez krzyża, świec i obrusów. Należy też usunąć dywany i ozdoby. (MR s. 133 nr 2)
6.    Do adoracji krzyża należy używać tylko jednego krzyża. (CE nr 323)
7.    Przyklęknięcie (na jedno kolano) obowiązuje przed Krzyżem świętym, od jego uroczystej adoracji w liturgii Wielkiego Piątku aż do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej (OWMR nr 274).
8.    Komunii św. można udzielać wiernym tylko w czasie Liturgii Męki Pańskiej. Osobom chorym można zanieść o każdej porze dnia. (MR s. 133 nr 3)
9.    Po modlitwie po Komunii zgodnie z wielowiekową tradycją przenosi się Najświętszy Sakrament do Grobu Pańskiego w monstrancji okrytej przezroczystym welonem. (MR s. 146 nr 28)
10.    Po zakończeniu liturgii obnaża się ołtarz w prezbiterium. (MR s. 147 nr 35)
11.    Należy zachęcić wiernych do adoracji Najświętszego Sakramentu, zapowiedzieć błogosławieństwo pokarmów w Wielką Sobotę oraz liturgię Wigilii Paschalnej. Wiernych zachęcić do przyniesienia świec.
12.    Uczestniczący w Liturgii Męki Pańskiej nie odmawiają Nieszporów. (MR s. 147 nr 36)
13.    W Wielki Piątek obowiązuje post i wstrzemięźliwość czyli post ścisły. (KPK kan. 1249-1252)
14.    Przy adoracji Krzyża odbywa się zbiórka ofiar na utrzymanie miejsc świętych w Ziemi Świętej.
15.    Odpust zupełny może uzyskać wierny, który podczas uroczystej Liturgii Męki Pańskiej będzie pobożnie uczestniczył w adoracji Krzyża (EI 13, n. 1).

 

WIELKA SOBOTA

1.    Błogosławieństwo pokarmów na stół wielkanocny powinno być sprawowane według obrzędów zawartych w Obrzędach Błogosławieństw t. II nr 1335-1346. Kolor szat liturgicznych fioletowy.
2.    O godz. 9.00 w kościele archikatedralnym sprawowana jest Liturgia Godzin, w której uczestniczy Kapituła Archikatedralna.
3.    Ołtarz w powinien pozostać obnażony aż do rozpoczęcia Liturgii Wigilii Paschalnej.
4.    Komunii św. można udzielać jedynie w formie Wiatyku. (MR s. 148 nr 3)
5.    Nieszpory Wielkiej Soboty odmawiają wszyscy.

 

NIEDZIELA ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO
WIGILIA PASCHALNA

1.    Wigilia Paschalna celebrowana w świętą noc, w którą Pan powstał z martwych, jest uważana za matkę wszystkich świętych wigilii (św. Augustyn). Podczas tej Wigilii Kościół Chrystusowy czuwając, oczekuje na zmartwychwstanie i obchodzi je w znakach sakramentalnych. „Cała liturgia tej świętej Wigilii winna być obchodzona w nocy, w ten sposób, aby rozpoczęła się po zapadnięciu zmierzchu, a zakończyła się przed świtem Dnia Pańskiego” (Ogólne normy roku liturgicznego i kalendarza 21; dalej: ONRLK).
2.    Podczas całej Wigilii Paschalnej używa się szat białych. „Wszystkie obrzędy Wigilii Paschalnej odbywają się w nocy i nie wolno ich rozpocząć, zanim nie zapadnie noc, a należy je zakończyć przed świtem niedzieli” (MR s. 150 nr 3).
3.    Niedozwolona jest celebracja samej Mszy świętej bez obrzędów Wigilii Paschalnej, ani celebrowanie Wigilii Paschalnej bez udziału wiernych (OWMR nr 199).
4.    Orędzie Paschalne (Exsultet) w razie potrzeby może wykonać kantor, który nie jest diakonem. Nie otrzymuje on błogosławieństwa od kapłana i opuszcza fragment wstępu orędzia od słów „A zatem proszę was, bracia…” oraz pozdrowienie „Pan z wami”.
5.    Modlitwy na zakończenie dnia (Komplety) nie odmawiają ci, którzy uczestniczyli w liturgii Wigilii Paschalnej.
6.    Odpust zupełny może uzyskać wierny, który w czasie celebracji Liturgii Wigilii Paschalnej (także w rocznicę swojego chrztu) odnowi przyrzeczenia chrzcielne według prawnie zatwierdzonej formuły (EI 28, n. 1).

 

W DZIEŃ ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

1.    O godz. 11.30 w uroczystej sumie w kościele archikatedralnym uczestniczy Kapituła Archikatedralna.
2.    II Nieszpory Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego kończą obchód Triduum Paschalnego.

 

OKRES WIELKANOCNY

1.    Pięćdziesiąt dni, jakie upływają od Niedzieli Zmartwychwstania do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego, obchodzi Kościół w radości i weselu jako jeden dzień świąteczny, jakby „Wielką niedzielę”. Są to dni, w których przede wszystkim śpiewa się Alleluja.
2.    Niedziele tego okresu uważa się za niedziele Paschy i po Niedzieli Zmartwychwstania nazywa się je Niedzielami II, III, IV, V, VI, VII Paschy. Ten czas pięćdziesięciu dni kończy się Niedzielą Zesłania Ducha Świętego.
3.    Osiem pierwszych dni okresu wielkanocnego stanowi oktawę Paschy. Obchodzi się je jako „uroczystości Pańskie” (ONRLK nr 22-24). Dlatego w piątek w oktawie Wielkanocy nie obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych.
4.    Paschał umieszcza się obok ołtarza lub ambony, gdzie stoi aż do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego włącznie. Zapala się go już przed rozpoczęciem wszystkich Mszy niedzielnych i pogrzebowych od początku liturgii. Okadza się go jedynie przed śpiewem Exultet w czasie liturgii Wigilii Paschalnej. Krzyż ołtarzowy przyozdobiony jest w tym czasie czerwoną stułą. Na miejscu widocznym (w pobliżu ołtarza) ustawia się figurkę Chrystusa Zmartwychwstałego.
5.    W oktawie Wielkanocy nie można celebrować Mszy według formularza Mszy obrzędowych (np. bierzmowania), Mszy żałobnych z wyjątkiem pogrzebowej. (OWMR nr 372, 374, 380)