W dniu 220. rocznicy powstania diecezji lubelskiej, 23 września 2025 r., w archikatedrze lubelskiej miała miejsce uroczysta Msza Święta, będąca dziękczynieniem za lata istnienia diecezji oraz za III Synod Archidiecezji Lubelskiej. Uroczystej Eucharystii przewodniczył Ksiądz Arcybiskup Antonio Guido Filipazzi, Nuncjusz Apostolski w Polsce.
[- Abp Stanisław Budzik, Wstęp do Mszy św.]:
„Duchu Święty, Twa moc / Niechaj odnowi oblicze Kościoła, / Bo Tyś do wiary swój lud powołał / I w swej miłości zachował”.
Słowami tej pieśni[…], przywoływaliśmy przez kilka lat mocy Bożego Ducha dla Trzeciego Synodu Archidiecezji Lubelskiej. Prosiliśmy Go, aby odnowił oblicze naszej lubelskiej ziemi, i aby nasz lokalny Kościół uczynił domem i szkołą komunii – wspólnoty. Domem, w którym dla każdego jest gościnne miejsce. Szkołą, która uczy wiary, podtrzymuje nadzieję i wychowuje do miłości.
Gromadzimy się dziś na Eucharystii, aby dziękować Królowi wieków za 220 lat diecezji lubelskiej, powołanej do istnienia przez papieża Piusa VII, 23 września 1805 roku. Dziękujemy za synod archidiecezji lubelskiej rozpoczęty uroczyście 4 lata temu w tej katedrze, a teraz dobiegający końca.
Bracia i Siostry! Dzisiaj 220. urodziny naszej Archidiecezji. Przynosimy na te urodziny cenny prezent. Trzeci Synod, księgę jego dokumentów, a przede wszystkim serca otwarte i gotowe na odnowę[…]. Zgromadzeni na świętej Eucharystii wołajmy do Pana, aby nasz synodalny wysiłek przyniósł dobre i trwałe owoce, na cześć i chwałę Jego Imienia i na pożytek nas i całego Kościoła świętego.
Podczas uroczystości homilię wygłosił Ksiądz Nuncjusz Arcybiskup Antonio Guido Filipazzi:
[- Abp Antonio Guido Filipazzi, Nuncjusz Apostolski w Polsce, Homilia podczas uroczystości – fragment]:
[…] ta uroczystość stawia nas przed tajemnicą Kościoła. Zachęca nas do zadania sobie pytania: czym jest Kościół? (a może lepiej powiedzieć: kim jest Kościół?); do zadania sobie pytania: jaki powinien być Kościół? Kto decyduje o tym, jaki powinien być? Z tych pytań rodzą się następne: jaki jest mój stosunek do Kościoła, którego nie mogę być odległym obserwatorem, ponieważ jestem jego członkiem na mocy chrztu?
Są to pytania bardzo ważne, a dziś szczególnie pilne, ponieważ czasami nawet w Kościele samo słowo „Kościół” budzi zakłopotanie, irytację, a nawet wrogość, jakby Kościół był czymś negatywnym. Jak napisał pewien socjolog, „dziś… palącym pytaniem nie jest: Czy człowiek potrzebuje religii?, ale: Czy ludzie religijni – chrześcijanie potrzebują Kościoła? Są to kwestie, których nie możemy pominąć, ponieważ od odpowiedzi na nie zależy również nadanie prawdziwej wartości historii (- dwieście dwadzieścia lat diecezji) i działaniom (- synod diecezjalny), które są przedmiotem naszej dzisiejszej modlitwy i refleksji.
Wśród przybyłych gości znaleźli się:
• Abp Henryk Nowacki, emerytowany nuncjusz apostolski
• Abp Eugeniusz Popowicz, greckokatolicki metropolita przemysko-warszawski
• Bp Kazimierz Gurda, biskup siedlecki
• Bp Krzysztof Nitkiewicz, biskup sandomierski
• Bp Marian Rojek, biskup zamojsko-lubaczowski
• Bp Edward Frankowski, emerytowany biskup pomocniczy diecezji sandomierskiej
• Abp Abel, prawosławny biskup diecezji lubelsko-chełmskiej
• Ks. Grzegorz Brudny, proboszcz ewangelicko-augsburskiej parafii Świętej Trójcy w Lublinie
• Pan Andrzej Maj, Wicewojewoda Lubelski
• Pan Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin
• Pan Zbigniew Wojciechowski, Radny Województwa Lubelskiego, reprezentujący Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego
• Przedstawiciele Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
• Przedstawiciele Lubelskiej Kapituły Archikatedralnej oraz Kapituły Kolegiackiej Chełmskiej
• Członkowie Synodu: komisji i zespołów synodalnych oraz przedstawiciele zespołów dekanalnych i parafialnych.
Podczas uroczystości został podpisany przez abp. Stanisława Budzika dekret zatwierdzający i promulgujący postanowienia III Synodu Archidiecezji Lubelskiej.
[- Dekret zatwierdzający i promulgujący statuty III Synodu Archidiecezji Lubelskiej, 23.09.2025 – fragment]:
Odpowiadając na potrzebę umocnienia wiary, pogłębienia jedności oraz wspierając odpowiedzialne uczestnictwo wszystkich wiernych życiu i misji Kościoła, na mocy kan. 466 Kodeksu Prawa Kanonicznego, zatwierdzam statuty III Synodu Archidiecezji Lubelskiej.
Dokumenty synodalne, będące owocem modlitwy, refleksji i wspólnego rozeznawania drogi, promulguję jako prawo partykularne Archidiecezji Lubelskiej, obowiązujące od I Niedzieli Adwentu, czyli od 30 listopada 2025 roku. Niech postanowienia Synodu przyczyniają się do duchowej odnowy każdej przestrzeni życia w naszej Archidiecezji.
Członkom i współpracownikom synodu zostały przekazane księgi synodalne i pamiątkowe medale.
[- Abp Antonio Guido Filipazzi, Nuncjusz Apostolski w Polsce, Homilia podczas uroczystości – fragment]:
[…] Kościół jest „świątynią Ducha Świętego”. Duch Święty buduje Kościół na wiele sposobów: czyni to „przez Słowo Boże…; przez Chrzest…; przez sakramenty, które dają wzrost i uzdrowienie członkom Chrystusa; przez łaskę daną Apostołom…; przez cnoty, które pozwalają działać zgodnie z dobrem, a wreszcie przez wiele łask nadzwyczajnych (nazywanych „charyzmatami”)” (KKK nr 797-798).
Aby budować świątynię Boga, którą jest cały Kościół, który jest Waszym Kościołem lokalnym, należy zatem rozpoznać, przyjąć i odpowiedzieć naszym osobistym i wspólnotowym zaangażowaniem na to wielorakie działanie Ducha Świętego. Módlmy się, aby pomogły Wam w tym również normy i wskazówki zawarte w Księdze synodalnej, która gromadzi owoce tych lat refleksji.
więcej o Synodzie: https://www.synodlublin.pl/









