W dniu parafialnego odpustu, 15 sierpnia 2025 r., odbędą się główne uroczystości 700-lecia istnienia parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bystrzycy. Uroczystej sumie odpustowej o godz. 12.00 przewodniczył będzie arcybiskup Stanisław Budzik. Uroczystość odpustowa połączona będzie z dożynkami, a towarzyszyć jej będzie piąty parafialny piknik rodzinny.
Parafia pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bystrzycy jest jedną z najstarszych parafii na Lubelszczyźnie. Pierwsza wzmianka źródłowa o parafii i jej proboszczu pochodzi z 1325 r.
Parafia w Bystrzycy granicami swoimi obejmowała rozległy teren, który z biegiem lat ulegał uszczupleniu. Część miejscowości dawniej należących do parafii bystrzyckiej weszła w skład nowych parafii: wieś Tyśmienica do parafii Ostrów Lubelski (pocz. XV w., ), wsie Szczerkarków i Łucka do parafii Lubartów (XVI w.), parafia Serniki (XVII w.), Łuszczów (od XV w. filia, a od XVII w. do parafii Kijany), parafia Niemce (pocz. XX w.), wieś Długie do parafii św. Agnieszki w Lublinie (1927 r.), parafia Pliszczyn (1981 r.), parafia Turka (1987 r.), parafia Jawidz (1988 r.).
Ze względu na rozległy teren parafii istniały tu kościoły filialne, obsługiwane przez duszpasterzy z Bystrzycy: w Łuszczowie i Łucce pod Lubartowem oraz kaplice w Niemcach i Rokitnie.
Dokumenty z dawnych wizytacji biskupich w parafii, wśród pracujących tu duchownych, obok proboszcza, wymieniają wikariusza i rektora istniejącej tu szkoły. Przy parafii funkcjonował również szpital. Na życie religijne wpływała m.in. działalność bractwa Świętej Trójcy (od XVIII w.) i zakonu św. Franciszka. Działała też biblioteka licząca w okresie międzywojennym około 400 pozycji.
Pierwotnie parafia wchodziła w skład dekanatu parczewskiego Archidiakonatu Lubelskiego. Obecnie przynależy do dekanatu lubelskiego-podmiejskiego w Archidiecezji Lubelskiej. Bystrzyca należy do Gminy Wólka na terenie Powiatu Lubelskiego w Województwie Lubelskim.
Pierwszy znany kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bystrzycy, z początku XIV w., był budowlą drewnianą. Dokumenty z wizytacji w 1603 r. wspominają o kościele drewnianym, ale już o fundamentach murowanych. Obecny kościół parafialny, jednonawowy, barokowy, murowany z cegły i kamienia, został wybudowany w latach 1709-1721 dzięki staraniom miejscowego proboszcza, ks. Jakuba Żmudzkicgo. Dnia 11 listopada 1745 r. konsekrował go bp Michał Kunicki. W 1888 roku świątynia została rozbudowana od strony zachodniej przez proboszcza Jana Ambrożego Wadowskiego.
Cmentarz przykościelny otoczony jest murem, przykrytym dachówką z okresu budowy kościoła. Na cmentarzu znajduje się pomnik rodziny Wierzbickich oraz Franciszka i Anny Duninów w kształcie ażurowej piramidy. Na zachód od cmentarza kościelnego zlokalizowany jest dawny cmentarz grzebalny. Obecnie istniejący cmentarz został założony w 1892 r. Stary cmentarz został zamknięty od 1948 roku.
